فرش دستبافت - دانلود رایگان
دانلود رایگان مقدمهنزد ایرانیان فرش یکی از جلوههای منحصر به فرد بهشمار میرود. شماری از فرشهای دست بافت ایرانی، درزمرهی برجسته ترین آثار هنریآفریده شده به دست بشر
دانلود رایگان
مقدمه
نزد ایرانیان فرش یکی از جلوههای منحصر به فرد بهشمار میرود. شماری از فرشهای دست بافت ایرانی، درزمرهی برجسته ترین آثار هنریآفریده شده به دست بشر هستند. امروزه علیرغم بازار رقابت شدید، مشغلههای دنیایجدید و دغدغههای جهان صنعتی، چه در ایران و چه در خارج از ایران، نام ایران بانام فرش گره خورده است. خانهی یک ایرانی بدون فرش، خانهای بی روح و خالی جلوه میکندو این نمونهای کم نظیر و پیوند یک قوم با هنر ملی خود است. این نوشته بر آن است تامختصری از تاریخچه فرش در ایران را مرور کند و شماری از آثار برجسته و ماندگار فرشایران را معرفی کند.
تاریخ شروع بافت فرش، به درستی معلوم نیست و ضمناً مشخص نیست که بافت فرش از کداممنطقه شروع شد. قدرمسلم این است که ایرانیان از جمله اولین اقوامی هستند که بافتفرش را شروع کرده اند. در واقع تبحر منحصر به فرد ایرانیان امروز، در امر فرش بافیدستاورد بیش از 2500 سال تلاش و تجربه در این زمبنه است. ردیابی تاریخ فرش درایران، به مثابه مطالعه ی مسیر رشد و بالندگی فنی یکی از بزرگترین تمدنهای جهاناست.
شواهد حاکی از آن است که فرش برای مقاصد صرفا کاربردی نظیر حفاظت خانه ی روستاییاناز سرما و نم به وجود آمد و کم کم راه خود را به عنوان یک اثر زینتی و نشانه ای ازتحول در خانه های اشراف و اعیان باز کرد. اولین نشانه های کاربرد فرش به عنوان یکاثر زیستی مربوط به حدود 800 سال قبل از میلاد مسیح می باشد.
دوره ی شکوفایی هنر فرشبافی در ایران، مقارن حکومت صفویان (حدود قرن 15 و 16میلادی ) و به خصوص دوران شاه طهماسب و شاه عباس می باشد. فرشهای بسیار نفیس وارزشمندی از این دوران در موزه های سراسر جهان بیادگار مانده است. تحول عمده ی صشنعتفرشبافی در قرون چهاردهم و پانزدهم میلادی در ایران و ترکیه آغاز شد و سپس دامنه یآن در قرن شانزدهم به هند و در قرن هفدهم میلادی به چین رسید. در آمریکای شمالیبرای اولین بار فرش دست بافت در سال 1861 در نمایشگاهی در فیلادلفیا در معرض دیدعموم قرار گرفت. تأثیر این نمایشگاه در مردم به اندازه ای بود که یک تاجر آمریکاییتمام فرش های نمایشگاه را خرید و اوّلین خرده فروشی فرش را در آمریکای شمالی راهاندازی کرد.
قدیمی ترین فرش موجود در جهان
به نظر می رسد که قدیمی ترین فرش موجود در جهان،فرشی باشد که در سال 1949 توسط باستان شناسان اتحاد جماهیر شوروی سابق در سیبری ودر نزدیکی مغولستان کشف شد. این فرش حدود 2500 سال در زیر یخ مدفون بود و بهمیندلیل به نحو حیرت انگیزی از تخریب در امان مانده است.
بسیاری از باستان شناسان بر این عقیده اند که محل بافت این فرش در ایران بوده است،گرچه تردیدهایی نیز در این مورد وجود دارد. این فرش در ابعاد 1.5x1.8 متر مربع می باشد و با گره های موسم به گره ترکی بافته شده است.
طرح فرش شامل تکرار نقش هایی در وسط، همچون موزاییک است که با نقش های اسب، آدم وگوزن در حاشیه تزیین شده است. این فرش دارای حدود 29 گره در هر سانتی متر مربعاست. از فن آوری پیشرفته ای که در بافت این فرش بکار گرفته شده، می توان نتیجهگرفت که صنعت فرش بافی یرای مدت زمان قابل توجهی قبل از تاریخ بافت این فرش، رایجبوده و رشد و نمو یافته است.
قدیمیترین فرش جهان
نمونه های نفیس فرش
کارشناسان عقیده دارند که تعداد شش یا هفت فرش دست بافت موجود در جهان، از دیدهنری و تکنیکی دارای ارزش بسیار زیادی هستند. از جمله ی این فرش ها می توان بهفرشی که زینت بخش کاخ پادشاهی دانمارک است اشاره کرد، که مراسم تاج گذاری پادشاهاندانمارک، بر روی آن انجام می شود. تمام نقش های این فرش بر روی تار و پودی از طلابافته شده اند. فرش بسیار نفیس دیگری که در موزه ی وین نگاهداری می شود، فرش شکارنامیده می شود. این فرش ریز بافت ترین قالی موجود است که دارای حدود 125 گره در هرسانتی متر مربع است.
شاید معروف ترین فرش جهان، فرش اردبیل، باشد که در موزه ویکتوریا و آلبرت در شهرلندن نگاهداری می شود. این فرش ازاین جهت بسیار مشهوراست که از روی آن نسخه برداریهای بسیار متعددی انجام شده است، به طوری که امروزه در بسیاری از منازل، فرش هاییبا طرح فرش اردبیل دیده می شود. به طور مثال نمونه ی نسخه برداری شده از این فرشدر منزل نخست وزیر انگلیس (10 Downing street ) وجود دارد و آدولف هیتلر نیز نمونه ای ازآن را در دفتر کار خود در برلین داشت. این فرش و جفت آن که در موزه ای در لس آنجلسنگهداری می شود، در دوران شاه طهماسب صفوی، بافته شده اند (حدود سال 1540 میلادی).فرش اردبیل توسط هنرمندی بنام مسدوک کاشانی، برای پوشش صحن آرامگاهی در شهر اردبیلبافته شده است . از قطعات یکی از این فرش ها برای مرمت دیگری استفاده شده است . بههمین جهت، نسخه موجود در شهر لندن نمونه کامل تری می باشد. این فرش دارای تقارنمرکزی بوده و دقّت به کار رفته در بافت، آن را در زمره ی یکی از بی نظیرترین آثارهنری در آورده است. این اثر منحصر به فرد دارای حدود 50 گره در هر سانتی متر مربعاست و در زمره فرش هایی است که به نام ترنجی خوانده می شوند. در هر طرف قسمت میانیاین فرش یک چراغ بافته شده، که یک چراغ کوچک تر از دیگری است. بافنده این فرش درنظر داشته، که فرش اردبیل در صحن یک آرامگاه استفاده می شود، به همین جهت چراغی راکه در طرفی که عموم مردم در آن می نشسته اند کوچکتر بافته است و کسی که بر روی اینفرش نشسته است، ابعاد دو چراغ را هماهنگ می بیند.
فرشاردبیل، معروفترین فرش جهان، موزه ویکتوریا
شواهد حاکی از آن است که اینفرش ها از آرامگاه شیخ صفی الدّین اردبیلی و شاه اسماعیل صفوی به موزه های مذکورانتقال داده شده اند. فرش اردبیل دارای ابعاد 11.52x5.34 متر مربع بوده واز ریز بافت ترین فرشهای به جا مانده از دوره ی صفوی به شمار می روند.
بزرگ ترین فرش جهان
حسن ختام نوشته حاضر، مرور کوتاهی خواهد بود بر بزرگ ترین فرش موجود در جهان. اینفرش در زمره ی نفیس ترین فرش های موجود در دنیا است و به نام فرش عجایب (The carpet of wonder)نامیده می شود. فرش عجایب دارای ابعاد 60.9x70.5 متر مربع است که مساحتی بالغ بر4347 مترمربع را می پوشاند (مساحت فرش اردبیل که فرش بزرگی محسوب می شود حدود 5/61 مترمربعمی باشد). تعداد گره های این فرش حدود 35 گره در هر سانتی متر مربع است...